Şanlıurfa, Güneydoğu Anadolu’nun en kalabalık illerinden biri olmasının yanı sıra Türkiye içinde en fazla göç veren şehirler arasında da yer alıyor. Kentin ekonomik, sosyal ve eğitim altyapısındaki sınırlılıklar, özellikle genç nüfusu büyükşehirlere yönlendiriyor. Yapılan araştırmalara göre Urfalıların büyük bir bölümü doğdukları şehirden ayrılarak Türkiye’nin dört bir yanına yayılmış durumda. Göç edenlerin önemli bir kısmı daha iyi yaşam koşulları ve iş imkanları arayışıyla başka şehirlerde hayat kurmayı tercih ediyor. Urfalıların dış illere yerleşme eğilimi, hem bireysel hem de ailevi düzeyde köklü değişimlere neden oluyor.
En Çok Tercih Edilen 5 İl Dikkat Çekiyor
TÜİK'in nüfus kayıt sistemi verilerine göre, Urfalılar Şanlıurfa dışında en çok İstanbul’da ikamet ediyor. İstanbul’un ardından Ankara, İzmir, Mersin ve Gaziantep ise en çok Urfalı barındıran diğer şehirler olarak öne çıkıyor. İstanbul’un sunduğu iş olanakları, eğitim imkânları ve metropol hayatı birçok Urfalı için cazip hale gelmiş durumda. Ankara’da ise hem devlet kurumlarına yakınlık hem de üniversite ve memuriyet olanakları etkili rol oynuyor. Mersin ve Gaziantep gibi iller ise hem coğrafi yakınlık hem de kültürel benzerlik nedeniyle tercih ediliyor. Özellikle mevsimlik tarım işçiliği ve sanayi istihdamı bu göçlerde belirleyici faktörler arasında yer alıyor.
Sosyo-Kültürel Etkileşim Giderek Artıyor
Göç eden Urfalılar, gittikleri şehirlerde kendi kültürel kimliklerini korumaya büyük özen gösteriyor. Bu nedenle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde Urfa derneklerinin, hemşeri vakıflarının ve yöresel festivallerin sayısı giderek artıyor. Urfa mutfağı, müziği ve gelenekleri büyükşehir hayatına taşınarak hemşerilik bağlarının sürdürülmesini sağlıyor. Özellikle ikinci kuşak gençlerin hem şehir kültürüne entegre olduğu hem de memleket aidiyetini koruduğu görülüyor. Öte yandan bu göç olgusu, hem göç edilen şehirlerin demografik yapısını etkiliyor hem de Urfa’da nüfusun gençleşmesi veya yaşlanması gibi dinamikleri beraberinde getiriyor.
İllere Dağılan Nüfus, Yerelde Etkisini Hissediyor
Urfalıların farklı şehirlere dağılması, siyasi tercihlerden ekonomik yatırımlara kadar pek çok alanda etkisini hissettiriyor. Bazı büyükşehir belediye başkan adaylarının kampanyalarında “Urfa oyları”nın önemi vurgulanıyor. Aynı şekilde iş dünyasında Urfalı girişimcilerin farklı illerde kurduğu şirketler, şehirler arası ekonomik bağları da güçlendiriyor. Urfa kökenli vatandaşların yaşadıkları şehirlerde mahalle bazlı kümelenmeleri, sosyal dayanışmayı da artırıyor. Eğitim alanında da dikkat çeken bir trend var: Urfalı aileler çocuklarını büyükşehirlerde daha iyi eğitim alması için yönlendiriyor. Bu da özellikle İstanbul ve Ankara gibi merkezlerdeki üniversitelerde Urfa kökenli öğrenci sayısını artırıyor. Son yıllarda ise diaspora niteliğinde kabul edilen Urfa topluluklarının hem siyasi hem toplumsal etkileri daha belirgin hale gelmiş durumda. Göç eden Urfalılar için memleket her zaman kalpte saklı kalsa da, yaşadıkları şehirlerde kök salmak artık daha bilinçli ve planlı ilerliyor.
