ATV ekranlarında yayınlanan ve her bölümüyle genel kültüre dair önemli bilgiler sunan Kim Milyoner Olmak İster yarışmasında bu kez spor ve stratejinin kesiştiği noktada bir soru yöneltildi. Yarışmacıya, profesyonel bir satranç karşılaşmasında beyaz taşlarla yapılan ilk hamlenin kaç farklı şekilde gerçekleştirilebileceği soruldu. Cevap hem yarışmacıyı hem de satranç meraklılarını ekrana kilitledi.
Yarışmada yöneltilen soru ve seçenekler
Soru şu şekildeydi:
"Profesyonel bir satranç karşılaşmasının, beyazlar tarafından maçı başlatacak olan ilk taş sürmesi, toplamda kaç farklı şekildeki hamleyle gerçekleştirilebilir?"
Cevap şıkları ise şöyleydi:
-
A: 12
-
B: 16
-
C: 20
-
D: 24
Doğru cevap: C – 20
İlk hamlede 20 farklı seçenek nasıl oluşur?
Satrançta ilk hamle her zaman beyaz taşlarla yapılır. Tahtanın başlangıç düzenine göre, sadece piyonlar ve atlar ilk hamlede hareket edebilir. Toplam 8 piyonun her biri 1 veya 2 kare ilerleyebilir; bu da 8 x 2 = 16 hamle anlamına gelir. Ayrıca 2 at (b1 ve g1'de yer alan) toplam 4 farklı hamle yapabilir. Böylece ilk hamlede yapılabilecek toplam yasal hamle sayısı 16 + 4 = 20 olur.
Satrançta ilk hamle neden önemlidir?
Satrançta açılış hamlesi, oyunun stratejik yönünü belirlemede büyük rol oynar. İlk hamlede yapılacak tercih, merkeze hâkim olma, taş gelişimi ve şah güvenliği gibi faktörleri doğrudan etkiler. Bu yüzden profesyonel satranç oyuncuları, açılışlarda son derece hesaplı ve tecrübeye dayalı hamleler yapar.
En çok tercih edilen ilk hamleler
Dünya çapında en yaygın kullanılan ilk hamleler şunlardır:
-
e4 (Kral piyonu 2 kare ileri): Hızlı taş gelişimi sağlar. Açık oyunlara yol açar.
-
d4 (Vezir piyonu 2 kare ileri): Kapalı oyunların temelidir. Merkez kontrolünü hedefler.
-
Nf3 (g1'deki atın f3'e çıkması): Taş gelişimi için güvenli bir hamledir.
-
c4 (vezir tarafı piyonu): İngiliz açılışının temel hamlesidir.
Sorunun yarışmadaki etkisi
Yarışmanın bilgi dolu atmosferinde bu tür strateji temelli sorular, hem genç yarışmacıların dikkatini çeker hem de satranç gibi zihin oyunlarına olan ilgiyi artırır. Soru, temel bilgiye dayansa da doğru cevabı bilmek yalnızca sayıları değil, satranç mantığını da kavramayı gerektirir.
Yarışmacı Bilal Yasir Küççük doğru yanıtladı
Bu soruya doğru yanıt veren yarışmacı Bilal Yasir Küççük, 21 yaşındadır ve İstanbul’da doğmuştur. Halen İstanbul Medeniyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nde eğitim görmektedir. Yarışma sırasında “Lisede satranç oynardım, ilk hamlelerin toplam sayısı aklımda kalmıştı” diyerek yanıtını açıklayan Küççük, soruyu doğru cevaplayarak bir üst seviyeye geçmeyi başardı.
Satrançta açılış teorisi ne anlama gelir?
Açılış teorisi, satrançta oyunun ilk 10-15 hamlesini kapsayan stratejik dizilimlerin genel adıdır. Farklı isimlerle anılan açılışlar, yüzyıllar boyunca gelişmiş ve bugün profesyonel düzeyde ezberlenmesi gereken bilgi havuzları oluşturmuştur. Açılışlar hem savunma hem de saldırı temelli planların temelidir.
Dünya şampiyonları hangi açılışları tercih eder?
-
Magnus Carlsen: Esneklikten yana, e4 ve d4’ü birlikte kullanır.
-
Garry Kasparov: Agresif e4 hamleleri ve Sicilya Savunması ile tanınır.
-
Bobby Fischer: e4'ü her zaman tercih etmiş ve mükemmelleştirmeye çalışmıştır.
