Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde bulunan tarihi konik kubbeli evler, hem mimarisiyle hem de iklim dostu özellikleriyle yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Kavurucu sıcakların yaşandığı yaz aylarında serin kalması, kışın ise sıcak tutması nedeniyle bu evler adeta doğal klima gibi işlev görüyor.
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Harran, kare ya da kareye yakın altyapı üzerine bindirme tekniğiyle yapılan bu evlerle özdeşleşmiş durumda. Kubbeli evlerin iç duvarları, yumurta akı, saman, toprak ve gül yağı karışımıyla sıvanıyor. Dış cephesi ise geleneksel balçık sıva ile kaplanıyor. Bu yapılar, doğal malzemeleri ve özgün mimarisi sayesinde enerji kullanmadan ısı dengesi sağlıyor.
İKLİMLE UYUMLU MİMARÎ
Yaz aylarında 45 dereceyi aşan sıcaklıkların görüldüğü Şanlıurfa’da, Harran’ın kubbeli evleri ziyaretçileri adeta serinliğe davet ediyor. Yüzlerce yıllık geçmişe sahip bu mimarî, modern iklimlendirme sistemlerine gerek kalmadan konforlu yaşam alanları sunuyor.
DÜNYADA SADECE ÜÇ ÜLKEDE VAR
Bu tür konik kubbeli evler, dünyada yalnızca Türkiye, Suriye ve İtalya’da bulunuyor. Türkiye’de ise en bilinen örnekleri Harran’da yer alıyor. İlçede hâlâ bu evlerde yaşam süren birçok aile bulunuyor.
TURİSTLERİN GÖZDESİ
Harran’ı ziyaret eden yerli ve yabancı turistler, kubbeli evlerin içini gezip yöresel ürünleri inceleme fırsatı buluyor. Bazı evler müze veya kültürel tanıtım alanı olarak kullanılırken, bazıları da geleneksel yaşam biçimini sürdüren ailelerin evi olmayı sürdürüyor.