Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), e-ticaretin vazgeçilmez bir unsuru haline gelen sanal POS sistemleri aracılığıyla elde edilen gelirlerin doğru bir şekilde vergilendirilmesi için düğmeye bastı. GİB, 2020-2024 yılları arasında sanal POS kullanarak gelir elde eden kişilerin vergi mükellefiyet durumlarını ve bu gelirlerin beyanlara yansıtılıp yansıtılmadığını tespit etmek amacıyla kapsamlı bir analiz çalışması başlattı.
RİSKLİ MÜKELLEFLER TEK TEK BELİRLENDİ
Ödeme ve elektronik para kuruluşlarından elde edilen veriler ışığında yapılan titiz incelemeler sonucunda, vergi kaçırma riski yüksek olan mükellefler tek tek belirlendi.
TAM 37 MİLYAR LİRA KAYIT DIŞI HASILAT
Banka verileriyle karşılaştırılarak yapılan detaylı analizler ve raporlamalar neticesinde, sanal POS aracılığıyla gelir elde etmesine rağmen gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan, mükellefiyeti olup da beyanname vermeyen ya da gelirini eksik beyan eden toplam 4 bin 95 mükellef tespit edildi. Bu mükelleflerin, toplamda 37 milyar liralık hasılatı gizlediği anlaşıldı.
EN ÇOK BU SEKTÖRLERDE KAÇAK VAR
İncelemeler, özellikle tekstil ve hazır giyim, bilgisayar sarf malzemeleri, telefon ve telefon aksesuarı ticareti yapanlar ile bilgisayar programlama faaliyeti yürüten yüzlerce mükellefin de hasılatlarını kayıt dışı bıraktığını ortaya koydu.
BİR KİŞİ VERGİSİZ 67 MİLYON LİRA KAZANMIŞ
Yapılan analiz çalışmaları sırasında şok edici bir detay da gün yüzüne çıktı. Vergi kaydı olmayan bir şahsın, 2024 yılında sanal POS uygulamaları üzerinden tam 2 bin 284 kez işlem yaparak 67 milyon lira gelir elde ettiği saptandı. İnternet üzerinden perakende bilgisayar sarf malzemeleri satışı yaptığı anlaşılan bu kişi hakkında derhal yasal işlemler başlatıldı.
ÖNCE "GÖNÜLLÜ UYUM" ÇAĞRISI, SONRA CEZA
Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi kayıplarını önlemek amacıyla öncelikle "gönüllü uyum ve izaha davet" mekanizmasını işletiyor. Mükellefiyeti olmayan, beyanda bulunmayan ya da eksik beyanda bulunan kişilere cezai işlem uygulanmadan önce bilgi verilerek gönüllü olarak beyanlarını düzeltmeleri isteniyor. Bu çağrıya uyarak beyanlarını düzelten mükelleflere daha düşük cezalar uygulanıyor.
Ancak, yapılan çağrıya yanıt vermeyen, beyanname vermekten imtina eden veya gelirlerini gizlemeye devam eden mükellefler hakkında ise vergi incelemesi ve cezai işlem süreçleri başlatılacak. Başkanlık, ilk etapta e-ticaret gelirlerini gizlediği tespit edilen 561 mükellefi gönüllü uyum sürecine davet etti.
BAKAN ŞİMŞEK: "VERGİSİNİ ÖDEMEK ZORUNDALAR"
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede dijitalleşen dünyada vergi kaçağının tespitinin artık çok daha kolay olduğunu vurguladı. Bakan Şimşek, "Sadece sahada değil teknolojiyi etkin kullanarak da kayıt dışı ile mücadele ediyoruz. Sanal POS ve diğer dijital ödeme sistemleri üzerinden gelir elde edenler, vergisini ödemek zorunda. Mükellefleri öncelikle gönüllü uyum sürecine dahil ediyoruz, uyum göstermeyenler için ceza mekanizmaları devreye alınacak," ifadelerini kullandı.
