ATV ekranlarında yayınlanan ve bilgi tutkunlarının büyük ilgiyle takip ettiği “Kim Milyoner Olmak İster” yarışmasında 4 Mayıs 2025 akşamı sorulan bir soru, tarih meraklılarının dikkatini yeniden Osmanlı saray tarihine çevirdi. Yarışmacıya yöneltilen ve 300 bin TL değerindeki soru kısa sürede sosyal medyada gündem oldu. “Kanuni Sultan Süleyman'ın annesi kimdir?” sorusu, hem tarih bilgisini test etti hem de halk arasında yanlış bilinen bazı detayları yeniden gündeme taşıdı.
Yarışmanın gündem olan sorusu neydi?
Yarışmada yöneltilen soruda şu ifadeler yer aldı:
Soru: “Hangisi Yavuz Sultan Selim’in eşi ve Kanuni Sultan Süleyman’ın annesidir?”
Şıklar:
A) Hürrem Sultan
B) Mahidevran Sultan
C) Kösem Sultan
D) Hafsa Sultan
Doğru cevap ise: D) Hafsa Sultan
Bu sorunun ardından pek çok kişi, Hafsa Sultan’ın kim olduğunu, Osmanlı tarihinde nasıl bir yere sahip olduğunu ve Kanuni Sultan Süleyman üzerindeki etkisini araştırmaya başladı.
Hafsa Sultan kimdir?
Ayşe Hafsa Sultan, 1479 yılında doğmuş ve 19 Mart 1534 tarihinde hayata veda etmiştir. Osmanlı tarihinin en güçlü kadın figürlerinden biri olarak kabul edilen Hafsa Sultan, Yavuz Sultan Selim’in eşi ve Osmanlı'nın en uzun süre tahtta kalan padişahı olan Kanuni Sultan Süleyman’ın annesidir. Aynı zamanda Osmanlı tarihinde “resmi unvanla ilk valide sultan” olarak anılır.
Osmanlı sarayında ilk "Valide Sultan" unvanını taşıdı
Hafsa Sultan, sadece bir padişah annesi değil, aynı zamanda sarayda resmî yetkilerle donatılmış ilk "Valide Sultan" olarak da tarih sahnesine adını yazdırmıştır. Oğlu Kanuni Sultan Süleyman tahta çıktığında, annesi Hafsa Sultan da “Valide Sultan” unvanıyla sarayın en güçlü kadını haline gelmiştir. Devlet meselelerine doğrudan müdahale etmese de, saray içindeki düzen, vakıf faaliyetleri ve hanedan protokolü üzerinde belirleyici etkileri olmuştur.
Hayır eserleri ve halk üzerindeki etkisi
Hafsa Sultan, Manisa’da bulunduğu dönemde birçok hayır kurumunun kurulmasına öncülük etmiş, cami, medrese, imaret gibi eserler yaptırarak halkın sosyal yaşamına katkıda bulunmuştur. Özellikle Manisa Hafsa Sultan Külliyesi, onun hayırsever yönünün ve mimariye verdiği önemin en somut örneklerinden biridir. Hafsa Sultan’ın bu yönü, Osmanlı'daki kadın gücünün hem saray içinde hem de toplumsal yaşamda ne kadar etkin olabileceğini gösteren tarihî bir örnek niteliğindedir.
Hürrem Sultan ile karıştırılıyor
Günümüzde Osmanlı dizileri ve popüler tarih kitaplarında sıkça adı geçen Hürrem Sultan, çoğu zaman yanlışlıkla Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi olarak düşünülmektedir. Oysa Hürrem Sultan, Kanuni’nin eşi, yani Hafsa Sultan’ın gelinidir. Bu ayrımın net olarak bilinmemesi, yarışmadaki sorunun daha da dikkat çekici olmasına neden oldu.
