Türk havacılık tarihinin kahraman isimlerinden biri olan Cengiz Topel, gösterdiği cesaret ve vatanseverlik ile Türk milletinin gönlünde unutulmaz bir yer edinmiştir. Kıbrıs Barış Harekâtı'nda hayatını kaybeden ilk Türk pilot olarak anılan Topel'in hayatı, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin şanlı geçmişinde önemli bir yer tutar. Peki, Cengiz Topel kimdir, mezarı nerededir ve hangi havalimanı onun adını taşımaktadır? İşte detaylar:
Cengiz Topel kimdir?
Cengiz Topel, 2 Eylül 1934 tarihinde Kocaeli'nin İzmit ilçesinde doğmuştur. Eğitim hayatına İstanbul'da başlamış, ilk olarak Kara Harp Okulu'na girmiş ancak asıl tutkusu olan havacılık için bu okulu yarıda bırakmıştır. 1955 yılında Hava Harp Okulu'ndan mezun olarak Türk Hava Kuvvetleri'ne katılmıştır.
Hava Kuvvetleri’nde jet pilotu olarak görev alan Topel, kısa sürede üstün performansı ve görev bilinciyle öne çıkmış, çeşitli askeri tatbikat ve görevlerde başarıyla yer almıştır.
Kıbrıs’ta şehit düşen ilk Türk pilot
Cengiz Topel, 8 Ağustos 1964 tarihinde Kıbrıs’ta gerçekleşen Erenköy Direnişi kapsamında, Türk Hava Kuvvetleri tarafından düzenlenen hava harekâtına katıldı. Görevi sırasında F-100 Super Sabre tipi uçağı Rumlar tarafından vurularak düşürüldü.
Topel paraşütle atlayarak sağ kurtulsa da, Rum milisler tarafından esir alınarak ağır işkencelere maruz kaldı ve kısa süre sonra şehit edildi. İşkenceyle öldürülmesi, Türkiye’de büyük bir infial yarattı ve ulusal yas ilan edildi. Topel böylece, Kıbrıs'ta şehit düşen ilk Türk savaş pilotu unvanını aldı.
Mezarı nerede?
Şehit Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel’in naaşı, Rumlardan teslim alındıktan sonra İstanbul Edirnekapı Şehitliği’ne defnedilmiştir. Kabri, burada şehitliğin önemli sembollerinden biri olarak ziyaretçilere açıktır. Mezarı başında her yıl anma törenleri düzenlenmektedir.
Hangi havalimanına adı verildi?
Cengiz Topel'in aziz hatırasını yaşatmak amacıyla, doğduğu şehir olan Kocaeli'de yer alan sivil ve askeri nitelikli havalimanına onun adı verilmiştir:
-
Cengiz Topel Havalimanı
-
Konum: Kocaeli – Kartepe
-
Hizmet: Hem sivil hem de askeri uçuşlara açıktır. Sivil yolcu taşımacılığı 2011 yılından itibaren düzenli seferlerle başlamıştır.
Bu havalimanı, sadece bir ulaşım noktası değil, aynı zamanda bir vefa anıtı niteliği taşımaktadır.
Cengiz Topel’in anısını yaşatan diğer yerler
Cengiz Topel’in ismi, sadece havalimanıyla sınırlı kalmamış; Türkiye genelinde birçok yerde okullar, caddeler, parklar ve spor tesislerine de verilmiştir. Bu alanlardan bazıları:
-
Cengiz Topel Anadolu Lisesi (çeşitli illerde)
-
Cengiz Topel Parkı
-
Cengiz Topel Spor Salonu
-
Askerî kışlalar ve hava üslerinde anma köşeleri
Bu yerlerde, Topel’in hayatı, kahramanlığı ve fedakârlığı nesilden nesle aktarılmakta, onun vatanseverliği örnek gösterilmektedir.
Cengiz Topel neden bu kadar önemli?
Cengiz Topel’in adı, sadece bir savaş pilotu olarak değil, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesindeki direniş ve kararlılık sembollerinden biri olarak anılmaktadır. Henüz 30 yaşında hayatını kaybeden Topel, cesareti, görevine olan bağlılığı ve vatan sevgisiyle genç kuşaklara ilham kaynağı olmaya devam ediyor.
Kıbrıs Türklerinin varoluş mücadelesinde gösterdiği kahramanlık, Türkiye-Kıbrıs ilişkilerinde de simgesel bir değer taşımaktadır.
Kısa bilgilerle Cengiz Topel:
-
Doğum: 2 Eylül 1934 – İzmit
-
Şehadet: 8 Ağustos 1964 – Kıbrıs
-
Mezar yeri: Edirnekapı Şehitliği, İstanbul
-
Rütbe: Pilot Yüzbaşı
-
Uçağı: F-100 Super Sabre
-
Şehit oluşu: Esir alındıktan sonra Rumlar tarafından işkenceyle
-
Adının verildiği yer: Cengiz Topel Havalimanı (Kocaeli)
Cengiz Topel, hem Türk Silahlı Kuvvetleri hem de milletin gönlünde onur, sadakat ve cesaretin timsali olarak sonsuza dek anılacaktır.