Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), yapay zeka destekli denetim sistemiyle banka işlemlerini yakından takip ediyor. 23 Haziran 2025’te duyurulan bu sistem, internet bankacılığı üzerinden yapılan transferleri mercek altına aldı. ‘Diğer’ açıklamalı işlemler, kira geliri gibi algılanarak vergi borcu riski oluşturuyor. Vatandaşlar, yıllar sonra beklenmedik cezalarla karşılaşabilir. Vergi uzmanları, yanlış cezaların önüne geçmek için itiraz hakkının kullanılabileceğini belirtiyor.
Yapay Zeka ile Denetim
Gazete Pencere'de yer alan habere göre, GİB’in yeni yapay zeka destekli sistemi, banka hesaplarındaki hareketleri otomatik olarak inceliyor. ‘Diğer’ açıklamasıyla yapılan transferler, kira geliri gibi değerlendirilebiliyor. Vergi Uzmanı Murat Bal, Habertürk’e, “Örneğin ben şimdi kendi kardeşime para yolluyorum ve yanlışlıkla kirayı ya da 'diğer'i seçtim ve vergi cezası ile karşı karşıya kalıyorum” dedi. Bal, sorunun GİB’in yeni yazılımından kaynaklandığını ifade etti. Sistem, işlemin gerçek niteliğini yanlış algılayabiliyor.
E-Tebligatlar Şaşırtıyor
Son üç ayda, GİB’in otomatik incelemeleriyle çok sayıda vatandaşa e-tebligat gönderildi. Bal, “Özellikle son 3 aydır vergi dairesi sistemi otomatik incelemelere başladı” diyerek durumu özetledi. E-tebligat alanlar, transferlerin kira geliri olup olmadığını ispatlamak zorunda kalıyor. Vergi dairesi, işlemin doğruluğunu anlamak için tarafların ifadelerine başvuruyor. Yanlış değerlendirmeler, vatandaşlar için maddi yük oluşturabilir.
İtiraz ve Çözüm Yolları
Uzmanlar, yanlış değerlendirmeye maruz kalanların GİB’e itiraz edebileceğini vurguluyor. Bal, idarenin 1-2 ay içinde önlem almasını beklediğini belirtti. Vatandaşların, transferlerde net açıklamalar kullanması öneriliyor. Örneğin, “aile yardımı” veya “hediye” gibi ifadeler riski azaltabilir. GİB’in sistemi, doğru verilerle daha az hata yapabilir.
Vatandaşlara Öneriler
İnternet bankacılığı kullananlar, transfer açıklamalarına dikkat etmeli. ‘Diğer’ seçeneği, sistem tarafından riskli işlem olarak görülüyor. E-tebligat alanlar, vergi dairesiyle iletişime geçerek durumu açıklığa kavuşturmalı. İtiraz süreçleri, yanlış cezaların iptali için kritik. GİB’in yapay zeka sisteminin geliştirilmesi gerektiği belirtiliyor.
Vatandaşlar, transferlerde açık ve net açıklamalar kullanarak riskten kaçınabilir. GİB’in sistemi, finansal işlemleri daha şeffaf hale getirmeyi amaçlıyor. Ancak, yanlış değerlendirmeler vatandaşları zor durumda bırakabilir. Uzmanlar, sistemin daha güvenilir hale getirilmesi gerektiğini vurguluyor. E-tebligat alanlar, haklarını korumak için itiraz süreçlerini takip etmeli.
Vergi borçlarınızı bu adresten kontrol edebilirsiniz: TIKLA
