Türkiye’de kaç ABD üssü var? 2025 ABD üsleri listesi nerelerde? soruları hem jeopolitik gelişmeler hem de Türkiye-ABD ilişkileri açısından sıkça gündeme gelmektedir. Resmî açıklamalar, NATO protokolleri ve açık kaynak bilgiler doğrultusunda Türkiye’de ABD askeri varlığına dair güncel tablo bu içerikte detaylı şekilde inceleniyor.
Türkiye’de Resmî Olarak Kaç ABD Üssü Bulunuyor?
2025 itibarıyla Türkiye’de resmî olarak 3 adet ABD’nin aktif olarak kullandığı askerî üs mevcuttur. Bunlar doğrudan Amerikan mülkiyetinde değil, Türkiye Cumhuriyeti’ne ait olup, NATO anlaşmaları çerçevesinde ABD tarafından ortak kullanımda olan tesislerdir.
Bu 3 ana üs şunlardır:
-
İncirlik Hava Üssü (Adana)
-
Kürecik Radar Üssü (Malatya)
-
İzmir NATO Kara Komutanlığı – LANDCOM (İzmir)
Bu üslerin dışında, bazı açık kaynaklara ve uzman görüşlerine göre ABD personeli bulunduran, NATO’ya bağlı ya da ortak kullanımlı başka tesisler de mevcuttur. Bu nedenle, toplam sayı 5 ila 8 arasında değişebilmektedir. Ancak yalnızca İncirlik, Kürecik ve İzmir üsleri kamuoyunca bilinen, aktif faaliyet gösteren tesislerdir.
ABD Üsleri Nerede ve Hangi Amaçlarla Kullanılıyor?
Aşağıda Türkiye’deki başlıca ABD kullanımındaki üsler ve bunların görev tanımları yer almaktadır:
İncirlik Hava Üssü – Adana
-
Yer: Adana ilinin İncirlik Mahallesi’nde bulunur.
-
Statü: Türkiye Cumhuriyeti'ne aittir, ABD Hava Kuvvetleri ile ortak kullanılır.
-
Kuruluş: 1955 yılında açılmıştır.
-
Amaç:
-
Orta Doğu ve Doğu Akdeniz’deki ABD operasyonlarına hava desteği
-
Lojistik aktarma ve yakıt ikmali
-
Patriot hava savunma sistemlerinin geçici konuşlanması
-
İnsani yardım ve kriz müdahale merkezi
-
Nükleer silah depolama alanı olduğu iddiaları, bazı rapor ve uluslararası kaynaklarda yer alır.
-
Kürecik Radar Üssü – Malatya
-
Yer: Malatya’nın Akçadağ ilçesine bağlı Kürecik beldesi
-
Statü: Türkiye’ye ait olup, NATO füze savunma sistemi içinde çalışır. ABD personeli radarın işletmesinde görev alır.
-
Amaç:
-
İran’dan gelebilecek balistik füze tehditlerine karşı erken uyarı
-
NATO’nun Avrupa füze savunma mimarisine bilgi akışı sağlama
-
NATO Kara Kuvvetleri Komutanlığı (LANDCOM) – İzmir
-
Yer: İzmir ili sınırları içinde, Buca yakınlarında
-
Statü: NATO karargâhı olarak hizmet verir, çok uluslu personel (ABD dahil) görev yapar.
-
Amaç:
-
NATO kara operasyonlarının komuta koordinasyonu
-
Askerî eğitim, tatbikat planlaması ve kriz yönetimi
-
ABD Üsleri Resmî Mi? Türkiye’ye Mi Ait?
Türkiye’de faaliyet gösteren üslerin mülkiyeti Türkiye Cumhuriyeti'ne aittir. Bu üsler NATO şemsiyesi altında, belirli görev tanımları doğrultusunda ABD ve diğer NATO ülkeleriyle ortaklaşa kullanılmaktadır.
Bu yapı gereği, teknik olarak “ABD üssü” değil; ancak kamuoyunda ABD askerlerinin bulunduğu üsler olarak tanımlandıkları için “ABD üssü” ifadesi yaygın biçimde kullanılmaktadır.
Kamuoyunda sıkça karıştırılan bir durum, bu üslerin bağımsız Amerikan üsleri olup olmadığıdır. Türkiye'de resmî ve tek taraflı bir ABD askeri üssü yoktur. Ancak bu üslerin fiili işleyişi ve lojistik kapasitesi, ABD’nin çıkarlarına hizmet edecek şekilde düzenlenmiştir.
Türkiye’de Başka ABD Üsleri Var mı?
Resmî olarak yalnızca üç üsten bahsedilse de, bazı uzmanlara göre ABD askerî varlığı başka tesislerde de mevcuttur. Bu tesisler şunları içerebilir:
-
Mersin Limanı ve Konteyner Aktarma Noktaları: ABD askerî gemileri zaman zaman bu limanı kullanmaktadır.
-
Batman veya Diyarbakır’daki hava pistleri: Geçici görevler ve tatbikatlar için kullanıldığı rapor edilmiştir.
-
Afyonkarahisar’da lojistik depo alanları: NATO kapsamında ortak kullanım söz konusu olabilir.
Ancak bu alanlar kalıcı üs statüsünde değildir ve sürekli ABD askeri personeli barındırmaz.
Kamuoyu Algısı: Gerçekten ABD Üssü Var mı?
Toplumda “ABD üsleri” kavramı genellikle İncirlik Üssü üzerinden algılanır. Çünkü bu üs, özellikle Körfez Savaşı, Irak Operasyonu ve Suriye iç savaşındaki ABD faaliyetlerinde sıkça kullanılmıştır.
Ancak teknik olarak Türkiye’deki hiçbir üs ABD’nin doğrudan kontrolünde veya mülkiyetinde değildir. Tüm üsler, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) denetimindedir ve kullanım izinleri Türkiye Cumhuriyeti tarafından verilir.
Yani Türkiye’de "ABD üssü" var mı? sorusunun cevabı: Resmî mülkiyet anlamında hayır; operasyonel ortaklık anlamında evet şeklindedir.
Sık Sorulan Sorular
Türkiye’de kaç tane ABD üssü var?
Resmî olarak 3 adet üs ABD tarafından kullanılmaktadır. Açık kaynaklar ve uzman analizleriyle bu sayı 5–8 arasında değişebilir.
İncirlik Hava Üssü nerede?
Adana ili, İncirlik Mahallesi’nde yer almaktadır. Türk ve ABD Hava Kuvvetleri tarafından ortak kullanılmaktadır.
Kürecik Radar Üssü nerede?
Malatya’nın Akçadağ ilçesine bağlı Kürecik beldesindedir. NATO balistik füze savunma sistemine aittir.
İzmir NATO LANDCOM nerede?
İzmir ili sınırları içinde, Buca ilçesi yakınlarında yer alır. NATO kara kuvvetleri komutanlığına ev sahipliği yapar.
Türkiye’de ABD’ye ait üs var mı?
Hayır, mülkiyet olarak ABD’ye ait üs yok. Ancak NATO şemsiyesi altında ABD’nin aktif görev aldığı üsler mevcuttur.
Türkiye’de ABD askerî varlığı ne kadar?
Rakamlar düzenli olarak güncellenmese de, farklı dönemlerde 1.500–3.000 arasında ABD personelinin Türkiye’de görev yaptığı bilinmektedir.
2025 itibarıyla Türkiye’de 3 ana ABD kullanımında olan askerî üs bulunmaktadır: İncirlik (Adana), Kürecik (Malatya) ve LANDCOM (İzmir). Bu üsler teknik olarak Türkiye’ye ait olsa da, ABD’nin stratejik çıkarlarına hizmet eden operasyonlar için yoğun biçimde kullanılmaktadır.
Ayrıca bazı geçici üslenme noktaları ve NATO tesisleri de ABD personelini barındırmaktadır. Kamuoyunda bu tesislerin “ABD üssü” olarak algılanması yaygın olsa da, hukuken tüm tesisler Türk Silahlı Kuvvetleri mülkiyetindedir ve uluslararası anlaşmalara dayanarak faaliyet göstermektedir.
