İş Kanunun 63 üncü maddesine göre haftalık İş süresi genel olarak en fazla kırkbeş saattir. Bu süre haftada altı işgünü çalışan işlerde 7,5 saati geçmemek üzere ve cumartesi günleri kısmen veya tamamen tatil eden işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Cumartesi çalışılmayan yerlerde 5 günde 9’ar saat çalışılabilir. Kırkbeş saati aşan çalışmalar fazla çalışma sayılır.
Sağlık kuralları bakımından en çok 7,5 saat veya daha az çalışılması gereken işler, Çalışma Bakanlığı ile Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığının ortaklaşa hazırlayacakları bir tüzükle belirtilir. Örneğin kurşun ve arsenik işleri, cam, civa, çimento sanayi işleri, hava gazı ve kok fabrikaları ile termik santrallerdeki işler, çinko, bakır, karpit sanayi işleri, alüminyum fırınlarında yapılan işler, demir ve çelik sanayi işleri, kauçuk işlenmesi işleri, yeraltı işleri, radyoaktif maddelerle yapılan işler ( 5 saatten fazla çalıştırılamaz), 80 desibelden fazla gürültü ile yapılan işler, su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler ( çalışılan derinliğe göre 4 saate kadar indirilebilir. Dalgıçlar ise derinliğe göre 3 saatten yarım saate kadar indirilebilir.)
Yukarıdaki süreleri aşan çalışmalar fazla çalışma sayılır.. İşçilerden memleketin genel yararları, yahut işin niteliği veya üretimin arttırılması gibi sebeplerle kanunda yazılı günlük çalışma süresinin dışında fazla çalışma istenebilir. Ancak bu çalışma süresi günde üç saati ve yılda 270 saati aşamaz. Bu süre işçinin şahsi ile ilgili süredir. Fazla çalışma için işçinin onayı (fazla mesai yapma talebi) alınmalıdır. Genellikle her yılbaşında bu izinler bir yıllık alınır.
Her bir fazla saat çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir. Yasa gereği kısa ve sınırlı süreli çalışılan işlerde fazla çalışma olmaz.
Fazla çalışma süresi belli bir düzen ve plan içinde ve günde kaç saat yapılacağı belirlenmelidir. İşin özelliği gereği günlük üç saati geçmemek üzere ve önceden bildirilmek üzere değişebilir. İşin gereği tam saati doldurmayan fazla çalışmalarda yarım saate ulaşmayan yarım saate, yarım saati aşan çalışmalar tam saate tamamlanır. Bu tamamlamalar işin özelliğine ve durumuna göre olur. Mesela 2 saat fazla mesai yapan bir işyerinde; 1 saat 10 dakikada iken elektrikler kesilmiş olsun. İşveren elektrik gelmeyeceği nedeniyle işi durdurursa bu fazla çalışma 1,5 saat olarak kabul edilir. Keza 1 saat 35 inci dakikada olmuşsa bu fazla çalışma 2 saat sayılır. Keza işin gereği bitiş saati belli olmayan işlerde de olabilir. Ancak, bunlar özel durumlarda geçerlidir.
Yoksa hiçbir sebep yokken 2 saat mesai yapılan bir işyerinde 1 saat 2 dakika sonra ben çıkıyorum diyerek 1,5 saat mesai alınamaz.
Bir de uygulamada pek bilinmemekle birlikte; fazla çalışılan süreler vardır. Diyelim ki haftada 40 saat çalışma yapmak üzere sözleşme imzalayan işçi 45 saat çalışırsa saat fazla çalışılan süredir. Bu 5 saatin ücreti Normal saatlik çalışma ücretinin %25 zamlı ödenir. Eğer 45 saati aşan çalışmaları var ise fazla çalışma olup, ücreti %50 zamlı ödenir.
İşveren, fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma yaptırdığı işçilerin bu çalışma saatlerini gösteren bir belge düzenlemek, imzalı bir nüshasını işçinin özlük dosyasında saklamak zorundadır. İşçilerin işlemiş olan fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma ücretleri normal çalışmalarına ait ücretlerle birlikte, 4857 sayılı İş Kanununun 32 ve 34 üncü maddeleri uyarıncaödenir. Bu ödemeler, ücret bordrolarında ve İş Kanununun 37 nci maddesi uyarınca işçiye verilmesi gereken ücret hesap pusulalarında açıkça gösterilir.
Yorum yazarak Urfanatik Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Urfanatik Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Urfanatik Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Urfanatik Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Urfanatik Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Urfanatik Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Urfanatik Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Urfanatik Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.